De oorspronkelijke benaming van wat nu Mathildeplein heet (aan de zuidzijde van het Station Gent Sint-P), is: Sint-Denijsplein.
Dit ”plein” omvatte initieel niet meer dan een open zone langsheen Sint-Denijslaan en werd omgeven door een hecht woonblok tussen Voskenslaan-SintDenijslaan-Ganzendries-Reigerstraat.
Voor het realiseren van een tijdelijke opstelruimte voor de trams én het doortrekken van tramlijn 1 doorheen de Voskenslaan richting
AZ Maria Middelares/Maalte (2002-2004), werd een deel van de woningen op de hoek SintDenijslaan-Voskenslaan onteigend en afgebroken. (Afb rechts: bebouwingsplan 2002)
Deze uitgehakte leegte werd vervolgens verder vergroot door (dixit Toelichting Ruimtelijk Uitvoeringspan (RUP) nr.137, feb. 2008, blz. 24) “bebouwing weg te nemen”.
De Toelichting bij RUP 137 schrijft daarover (blz. 28; onze benadrukking): “Het is noodzakelijk om de percelen noodzakelijk voor de realisatie van het plein en het bouwproject zuidelijke stationsomgeving op te nemen in een onteigeningsplan. Deze onteigening moet bij hoogdringendheid toegepast worden omdat de te onteigenen percelen gelegen zijn in de ontworpen zones voor stedelijk plein en de zone voor bouwproject zuidelijke stationsomgeving. De effectieve projectontwikkeling moet samengaan met de ontwikkeling van het stationsproject en bijgevolg binnen redelijke termijn moet kunnen starten.”
Deze kaalslag van de volledige noordelijke helft van het woonblok voltrok zich in opdracht van AG Stadsontwikkelingsbedrijf Gent (kortweg AG SOB, nieuwe naam: SOGent) in 2 fasen tussen eind 2008 en eind 2010.
Na die sloopactie stelde SOGent het terrein in 2010 ter beschikking voor tijdelijke invulling. Sedertdien fungeert deze deprimerende vlakte als voorlopige fietsstalling en werfzone.
Afb helemaal onderaan: hoek SintDenijslaan-Voskenslaan (bovenste helft: in 1979/1980) vóór de kaalslag om plaats te ruimen voor de aanleg van tram (tijdelijke stelplaats en Lijn 1, 2002-2004) en het Mathildeplein (2008-2010); onderste helft: zelfde locatie dec ’23.
Afb hoek Ganzendries-SintDenijslaan (GoogleStreetView) in juni 2009; gesloopt in nov 2010 voor de aanleg van het Mathildeplein.
Eens afgewerkt zou het Mathildeplein ca. 9200m² groot zijn. De lengte van west tot oost is ruim 200 meter. Aan de kant van de Ganzendries bedraagt de afstand tussen de stationsgevel en het overliggende S-gebouw 27,81 meter. Deze breedte wordt gedeeld door voetgangers (treinreizigers en passanten), een twee-richtings fietspad (4m breed) en 2 tramsporen (breedte bedding = 6m + bekabeling). Van het Mathilde-“plein” blijft daar dus minder dan 18 meter voetgangersruimte over (ter vergelijking: de glazen luifel aan de noordelijke ingang van het Station (M-Hendrika-plein) meet 14,993m).
Het S-gebouw
Aan de volledige zuidzijde van het toekomstige Mathildeplein voorziet RUP 137 een grootschalig nieuwbouwproject, met een vloeroppervlakte van 15.000 m². Dit gebouw werd de voorbije 20 jaar (en wordt voorlopig nog steeds) omwille van de s-vormige perceelgrens (rooilijn) het “S-gebouw” genoemd.
Dit bouwdossier kwam in 2018 uitgebreid in de media nadat vragen werden gesteld bij toekenningsprocedures van aanbestedingen door SOGent.
In juli 2021 tekenden SOGent en de private partner Acasa Group een samenwerkingsovereenkomst voor de ontwikkeling van het S-gebouw.
Volgens de huidige planning zou de private partner in 2024 de nodige vergunningen aanvragen (verkavelings- en omgevingsvergunningsaanvraag). De start van de bouwwerken zou voorzien zijn voor midden 2026.
Het gebouw krijgt een zgn. “gemengde functie”, met op het gelijkvloers o.m. een bibliotheekautomaat, de Fietsambassade, een loket van de Dienst Burgerzaken, een restaurant, een co-working space, een hotellobby en een polyvalente ruimte. Er zouden ook 63 budget-huurwoningen komen, een hostel met 72 kamers, een collectieve binnentuin, een daktuin en een tuinpaviljoen.
SOGent zal aan de private partner een ontwikkelingsrecht verlenen, in casu een opstalrecht. SOGent pre-financiert de volledige studie-, uitvoerings- en uitgiftefase totdat de inkomsten via de voorziene verkoop van de gronden aan Acasa Group (deelproject S-gebouw met aftrok van de zone bedoeld voor EVA vzw De Fietsambassade Gent, annex het loket van de Dienst Burgerzaken, en de bibliotheekautomaat) gegenereerd worden.
Buurtparticipatie-traject
Over de inrichting van het Mathildeplein en het S-gebouw (Plan Marguerite, Actualisatie Masterplan Project Gent Sint-P en visie buurtbewoners) hebben we het in deel 2 van dit webartikel.
Afb hieronderaan: hoek SintDenijslaan-Voskenslaan (bovenste helft: in 1979/1980) vóór de kaalslag om plaats te ruimen voor de aanleg van tram (tijdelijke stelplaats en Lijn 1, 2002-2004) en het Mathildeplein (2008-2010); onderste helft: zelfde locatie dec ’23.
